Historia

Historia Towarzystwa Miłośników Miasta Zwolenia imienia Jana Kochanowskiego

6 kwietnia 1981 roku, decyzją Naczelnika  Miasta i Gminy Zwoleń – Andrzeja Lesisza, do rejestru stowarzyszeń zostało wpisane Towarzystwo Miłośników Miasta Zwolenia imienia Jana Kochanowskiego. Zebranie założycielskie, w którym uczestniczyły 42 osoby, odbyło się 15 września 1980 roku a  20 maja 1981 roku wybrano 11-osobowy Zarząd. Przewodniczącym został Bolesław Skrzek, honorowym przewodniczącym mianowano Feliksa Jackowskiego – seniora działaczy kulturalnych.

W 1985 roku przewodniczącym zarządu Towarzystwa został Mieczysław Chołuj, zaś Bolesław Skrzek – honorowym przewodniczącym. W 1988 roku funkcję przewodniczącego zarządu objął Wacław Kuś i pełnił ją przez kolejne 31 lat. W lutym 2019 roku Pan Wacław Kuś zrezygnował z funkcji przewodniczącego TMMZ. Wówczas odbyło się pierwsze Walne Zgromadzenie Członków Towarzystwa Miłośników Miasta Zwolenia im. Jana Kochanowskiego. Decyzją Walnego Zgromadzenia Władz Towarzystwa wybrany został nowy pięcioosobowy zarząd. Przewodniczącą Towarzystwa została Pani Bogusława Jaworska.  Pan Wacław Kuś otrzymał funkcję honorowego przewodniczącego, którą pełnił do chwili śmierci, czyli 19 lipca 2019 roku. W czerwcu 2019 roku uchwalono nowy statut towarzystwa.

Przez cały okres swojej działalności Towarzystwo czynnie włączało się w życie społeczności lokalnej, podejmując różne inicjatywy. Najważniejsze z nich to: nadanie imienia Jana Kochanowskiego Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Zwoleniu 23 maja 1997 roku, przemianowanie punktu wystawowego na Muzeum Regionalne w 1988 roku, zmiany nazwy ulic, wykonanie medalu Zasłużonych Dla Miasta Zwolenia, odnowienie budynków na Placu Jana Kochanowskiego, renowacja pomnika Jana Kochanowskiego. Z inicjatywy Towarzystwa w czerwcu 1984 roku nastąpiło uroczyste przeniesienie prochów poety z przykościelnej kostnicy do podziemia Kaplicy Kochanowskich w krypcie kościoła pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Zwoleniu. TMMZ było również organizatorem sesji naukowych i spotkań młodzieży z inspirującymi osobistościami. Dzięki członkom Stowarzyszenia  zostały zinwentaryzowane zabytkowe pomniki na miejscowym cmentarzu. 6 stycznia 1994 roku Towarzystwo zorganizowało imprezę „Tym, co na tej ziemi”. Było to spotkanie mieszkańców, którzy ukończyli 80 lat. Przewodniczący Towarzystwa – Pan Wacław Kuś wielokrotnie reprezentował nasz region na Krajowych Kongresach Kultury Towarzystw Regionalnych. Towarzystwo aktywnie uczestniczy w obchodzonych corocznie na Ziemi Zwoleńskiej uroczystościach  dedykowanych poecie: „Dni Jana Kochanowskiego”, „Imieniny Pana Jana”, „Czarnoleskie Spotkania Sobótkowe”. Jest współorganizatorem Biesiady Gawędziarzy, Śpiewaków i Poetów Ludowych oraz Narodzin Naszego Miasta.

W 2015 roku Towarzystwo ufundowało Obraz – Akt Nadania Praw Miejskich Zwoleniowi. Obraz uroczyście wręczył władzom miasta ówczesny przewodniczący – Wacław Kuś podczas obchodów 590. Narodzin Naszego Miasta.

W 2016 roku, podczas obchodów 35-lecia Towarzystwa, Przewodniczący Wacław Kuś wraz z zastępcą Ewą Kulińską odebrali z rąk wiceprzewodniczącej Sejmiku Województwa Mazowieckiego – Bożenny Pacholczak i Radnego Województwa Mazowieckiego Zbigniewa Gołąbka medal i dyplom „Pro Masovia”.

W 2019 roku TMMZ we współpracy z Burmistrzem Zwolenia zorganizowało dwie wycieczki do Sejmu dla uczniów szkół podstawowych gminy Zwoleń. Corocznie w lutym, podczas Narodzin Miasta Zwolenia, Przewodniczący Zarządu Towarzystwa przedstawia osoby dla których kapituła wnioskuje do Burmistrza Zwolenia o nadanie Medalu Zasłużony Dla Ziemi Zwoleńskiej. W 2019 roku Towarzystwo przeprowadziło konkurs fotograficzny na najciekawszą fotografię wykonaną w parku z rzeźbą Urszulki.

  Geneza powstania Towarzystwa Miłośników Miasta Zwolenia

Geneza powstania Towarzystwa Miłośników Miasta Zwolenia im. Jana Kochanowskiego, wg zapisków dokonanych przez
ówczesnego  – pierwszego dyrektora Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury – Domu Kultury w   Zwoleniu pana Wacława Małka przekazanych do Zarządu TMMZ w lutym 2022r.

 1. Inicjatywa utworzenia Towarzystwa Miłośników Miasta Zwolenia im. Jana Kochanowskiego zrodziła się w 1975r. w 550. rocznicę nadania praw miejskich Zwoleniowi i słynnego Banku Miast: Opole Lubelskie – Zwoleń. Nic z tej inicjatywy nie wyszło, bo były inne problemy: budowa budynku, organizacja Muzeum Regionalnego, tworzenie Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury itp.

2. Po raz drugi podjęto tę inicjatywę w roku1976 na sesji popularnonaukowej poświęconej twórczości Jana Kochanowskiego, na
spotkaniu z autorem monografii „Zwoleń – dzieje miasta i ziemi” – prof.Kazimierzem Myślińskim z UMCS w Lublinie.
Działacze społeczni, kulturalno-oświatowi Zwolenia i okolic, nauczyciele szkół zaproponowali ponownie utworzenie Towarzystwa Miłośników Miasta Zwolenia im.Jana Kochanowskiego. Wyłoniono  również spośród ok. 60 zgromadzonych pana Feliksa Jackowskiego – działacza społecznego,
nauczyciela Męskiej Szkoły Rolniczej przed wojną, który podjął się zorganizowania Towarzystwa. Niestety i on został osamotniony. Euforia władzy po sukcesach kulturalnych w Banku Miast – minęła.

3. Ożywienie kulturalne miasta nastąpiło podczas obchodów: 450-lecia urodzin i 400-lecia śmierci Jana Kochanowskiego w latach 1980
-1984.

4. Od 1 września 1979r. zostałem dyrektorem Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury. 15.IX zorganizowałem w  M-GOK spotkanie działaczy społecznych z miasta i gminy, nauczycieli, muzyków, plastyków, członków różnych instytucji.
Celem były informacje o usługach kulturalnych Ośrodka Kultury, a głównym celem –  organizacja Towarzystwa Miłośników Miasta
Zwolenia. Chęć przynależności do Towarzystwa wyraziło 62 osoby, które uznaliśmy za Komitet Organizacyjny Towarzystwa. 
Komitet Organizacyjny Towarzystwa upoważnił mnie do przygotowania i zatwierdzenia Statutu. Zajęło mi to ok. 7 miesięcy, aby doprowadzić w tym stanie wojennym do ostatecznego opracowania i zatwierdzenia przez władze administracyjne i polityczne Radomia.

5. Dnia 6.IV.1981 r. odbyła się Sesja Miejskiej Rady Narodowej w Zwoleniu. Na mocy Jej decyzji wpisano do rejestru Stowarzyszeń
Urzędu Miasta i Gminy Zwoleń pod nr 3 Stowarzyszenie pod nazwą: „Towarzystwo Miłośników Miasta Zwolenia im. Jana Kochanowskiego”. Głównym celem tego Towarzystwa  jest rozwój kulturalny i gospodarczy miasta Zwolenia i szacunek do dziedzictwa przeszłości i jego rozwój.

6. 20 maja w M-GOK z okazji Dnia Działacza Kultury przyjęto program rozwoju kultury na lata 1981-1985 w mieście i gminie.
Wprowadziliśmy na stałe do programu takie imprezy, jak : „Narodziny Naszego Miasta”, „Imieniny Pana Jana”, „Wojewódzką Biesiadę Gawędziarzy, Poetów i Śpiewaków Ludowych”. Współorganizatorem tych imprez było już Towarzystwo Miłośników Miasta Zwolenia. To m.in. w tym programie zapisaliśmy, że będziemy dążyć do wybudowania Domu Kultury. Tak się stało. W 1985 roku oddaliśmy  Dom Kultury. Było to duże osiągnięcie miejscowej władzy. Podczas tej uroczystej imprezy przyjęto nowych członków
Towarzystwa i wybrano pierwszy osobowy Zarząd Towarzystwa Miłośników MiastaZwolenia im. Jana Kochanowskiego w składzie:

1. Bolesław Skrzek – przewodniczący,

2. Bolesław Skowroński i Leokadia Skorek – zastępcy przewodniczącego,

3. Stanisław Janusz – sekretarz,

4. Jerzy Dobrzański – skarbnik,

5. Alicja Leśniewska, Bolesław Soczyński, Jan Grudzień, Zygmunt Czekalski i Wacław Kuś – członkowie Zarządu.

Honorowym przewodniczącym Towarzystwa został Feliks Jackowski – senior działaczy kultury, przedwojenny nauczyciel Męskiej Szkoły Rolniczej w Zwoleniu.

W skład Komisji Rewizyjnej zostali wybrani:

Renata Pogorzelska-Wojtaszek – przewodnicząca

oraz członkowie – Irena Madzio i Stanisław Gołda.

W latach 1985 – 1988 przewodniczącym Towarzystwa był Mieczysław Chołuj, a  od 14.XII.1988r. – Wacław Kuś.

mgr Wacław Małek

Dyrektor M-GOK w Zwoleniu